Archief
In het archief of rariteitenkamer vind je opmerkelijk en bijzonder Compagnies, Indisch, Moluks, Javaans-Surinaams en Chinees-Indisch materieel en immaterieel erfgoed. Zoals tekeningen, schilderijen, foto’s, boeken, muziek, toneelstukken, meubels en bijzondere voorwerpen.
Hieronder is een eerste keuze uit het particulier archief van Zuiderweg Erfgoed te zien.
Bekijk ook eens op in het archief van Zuiderweg Erfgoed in Rijksstudio van het Rijksmuseum.
Kortom dit is een verzameling van Compagnies, Indisch, Moluks, Javaans-Surinaams en Chinees-Indisch erfgoed.
Archief of verzameling
Een zeventiende-eeuws getekend reisverhaal over Oost-Indië wordt bewaard in de Stifsbibliotheek in St. Gallen. De titel is Journal de voyage de Georg Franz Müller, un voyageur alsacien.
Op de voor- en achterzijde van pagina 41 in zijn Journaal portretteerde uit de Elzas afkomstige reiziger Georg Franz Müller een gezelschap. Te zien zijn een Europees echtpaar met hun slaaf die een pajong of parasol boven hun hoofd houdt. Een slaaf met pajong was een teken van welstand. We mogen dus concluderen dat het echtpaar in goede doen was.
Op de achterzijde van deze bladzijde tekende Müller een Europeaan met zijn mestiese of inheemse vrouw. Vaak was deze vrouw zijn njai. Want een Compageniespersoneelslid trouwde niet altijd zijn concubine.
Archief pop-up Max Havelaar
Een paar eeuwen later stelden Eric Heuvel (tekeningen) en Jos van Waterschoot de graphic novel uitgave samen van de Max Havelaar.
De belangrijkste personages werden als pop-up afgebeeld.
Multatuli, het pseudoniem van Eduard Douwes Dekker, gaf aan zijn boek de ondertitel de koffij-veilingen der Nederlandseche Handelsmaatschappij.
Archief Indische objecten
Van heel andere aard is dit woordenboekje dat heel gemakkelijk in je broekzak kan worden meegenomen.
Maar zo klein betekent natuurlijk ook dat het in je broek- of jaszak zoekraakt. En daarom is het in ons archief te zien.
Het kaft van een negentiende-eeuws Indisch album in een privé collectie is ook bijzonder. Zo zeer zelfs dat het een plaatsje in het archief verdient.
Bataviaasch Genootschap als archief
Vroeger kon je in de bibliotheek van het Bataviaasch Genootschap van Kunsten en Wetenschappen in Batavia bladeren in andere albums en boeken. Bovendien kon je er ook kranten en tijdschriften lezen.
Jammer genoeg bestaat deze bibliotheek niet meer. Gelukkig is er wel een foto ervan bewaard. Daarom alleen al verdient deze bibliotheek een plaats in ons archief.
Ook de inrichting van Compagnieskamer in dit museum bestaat niet meer.
Onderstaande foto geeft een impressie van het zeventiende- en achttiende-eeuwse meubilair. De bezoekers in dit Bataviaas Museum konden zich een beeld vormen van meubilair uit de tijd van de Verenigde Oostindische Compagnie.
Het meeste meubilair van toen en wat er nog van over is, wordt tegenwoordig bewaard op de depots en in de bijgebouwen van het huidige Museum Serajah Jakarta.
Als erfgoed uit de Compagnies tijd horen deze meubels natuurlijk in ons archief.
